Eδεσσα: Δύναμη Μακεδονίας

Η πρωτεύουσα της Πέλλας, εκτός από καταρράκτες, καθηλωτική φύση και αξιόλογα μνημεία, διαθέτει και συναρπαστική βιομηχανική ιστορία.

Πατρίδα των φρούτων, των κερασιών και των βελούδινων ροδάκινων, η Εδεσσα, η πρωτεύουσα της Πέλλας, έχει έναν ασυνήθιστο μακεδονίτικο δυναμισμό, ενώ παράλληλα κουβαλάει στους ώμους της μεγάλη ιστορία, καθώς υπήρξε σπουδαία κέντρο των αρχαίων Μακεδόνων. Σημαντικότατη είναι και η περίοδος του 19ου αιώνα, όταν η Εδεσσα, ακολουθώντας τον τότε μοντέρνο κόσμο και τον καπιταλισμό της εποχής, βιώνει μια σειρά από αλλαγές, όπως είναι η σιδηροδρομική σύνδεσή της με τη Θεσσαλονίκη, τη Βέροια, τη Νάουσα και το Μοναστήρι, αλλά και η εμφάνιση του πρώτου εργοστασίου κλωστοϋφαντουργίας με κινητήρια δύναμη το νερό. Η εκβιομηχάνιση είναι ραγδαία, με αποτέλεσμα, την περίοδο του Μεσοπολέμου, η Εδεσσα να αποκαλείται χαϊδευτικά «Μάντσεστερ της Ανατολής»...

Σήμερα, το πάλαι ποτέ βιομηχανικό κύτταρο της Κεντρικής Μακεδονίας είναι μια πόλη γνήσιας ομορφιάς, με μανόλιες, φίκους, πλατάνια και τον ποταμό Εδεσσαίο (ή Βόδα) και τα παρακλάδια του να διατρέχουν την πόλη σαν λεπτεπίλεπτες διάφανες φλέβες. Πασίγνωστοι είναι οι εγχώριοι καταρράκτες, όπως είναι ο Κάρανος και ο Διπλός Καταρράκτης, αλλά και η πρώτη χριστιανική συνοικία της πόλης, το Βαρόσι, με τα γλυκά μακεδονίτικα σπίτια με τις ξύλινες εξώπορτες. Μια ωραία βόλτα είναι να ξεκινήσετε από το Βαρόσι και να κατευθυνθείτε, μέσα από τον πεζόδρομο και τη βαβούρα των μαγαζιών, προς το Ρολόι (παλιά ψηλόλιγνη κατασκευή φτιαγμένη από σιδηρόπετρα και πουρόπετρα), και το Γενί Τζαμί, που χτίστηκε από τον Χασάν Φεχμί πασά πάνω από έναν αιώνα πριν και είναι ένα πανέμορφο καμπυλωτό μνημείο που ώρες ώρες, κάτω από ήπιο φως, είναι λες και αποχρωματίζεται, παίρνοντας μια ξεφτισμένη ροδί απόχρωση. Ακόμα μία καλή βόλτα είναι να ξεκινήσετε από το Κιουπρί με το τοξωτό γεφύρι, ένα πέτρινο έμβλημα της Εδεσσας, να ακολουθήσετε τον Εδεσσαίο ποταμό, να περάσετε μέσα από το πάρκο Κιουπρί και να τερματίσετε στους μεγάλους Καταρράκτες.

Πέραν αυτών, αξίζει οπωσδήποτε μια γνωριμία με το Κανναβουργείο, το άλλοτε διάσημο εργοστάσιο που ξεκίνησε να λειτουργεί το 1913 στον Μεγάλο Γκρεμό με μηχανές υδροκίνησης, κατασκευάζοντας σχοινιά (από ινδικό καννάβι) και σπάγκους (από σέρβικο και γιαννιτσιώτικο καννάβι), και το οποίο θα σας δώσει μία πάρα πολύ καλή γεύση για το βιομηχανικό παρελθόν της πόλης, αφού ο χώρος διατηρείται με ακέραιο τον παλιό εξοπλισμό. Αφού χορτάσετε την περαντζάδα ανάμεσα στις μηχανές, μπορείτε να περιηγηθείτε στο Υπαίθριο Μουσείο Νερού, να δείτε τους μύλους, το ενυδρείο, το σπήλαιο, τον βοτανικό κήπο και να καταλάβετε γιατί η Εδεσσα αποκαλείται πόλη του νερού. Αν σας συγκινεί ο πολιτισμός της αρχαιότητας, κατευθυνθείτε προς τον αρχαιολογικό χώρο του Λόγγου με τα αρχαία σπίτια, τους κίονες και τα μαγαζιά, ο χαρακτήρας του οποίου αναδεικνύεται ακόμα περισσότερο από τα δέντρα και τις πρασινάδες που τον περιβάλλουν. Δίπλα θα βρείτε, επίσης, και το γυναικείο μοναστήρι της Αγίας Τριάδας με τον ναό με τους τρεις χαρακτηριστικούς τρούλους.

Αυτά (κι αρκετά ακόμα) ενδείκνυνται για τις πρωινές βόλτες στην Εδεσσα. Το βράδυ, όμως, το πράγμα αλλάζει. Αφού εντοπίσετε ένα τζάκι που να εκπέμπει ζεστασιά και θαλπωρή, βρείτε τη βολικότερη θέση και καθίστε δίπλα στη φωτιά, μαζί με ένα πιατάκι καυτερές πιπεριές και μερικά ποτήρια πικάντικου τσίπουρου, που να γρατζουνούν ελαφρώς τη γλώσσα... Γιατί καλή είναι η Εδεσσα της περιήγησης και των αξιοθέατων, αλλά της γαστρονομίας και των αποσταγμάτων είναι καλύτερη...

ΦΩΤΟ: ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΣΑΡΡΗΣ

Φαγητό

Δίπλα στον Σιδηροδρομικό Σταθμό βρίσκεται η ταβέρνα... «Σταθμός» (23810 21110), στην οποία θα βρείτε πιάτα όπως γουρουνόπουλο, χοιρινό γάστρας, μύδι τηγανητό, σαγανάκι, γαρίδες, γαύρο, αλλά και με ντόπια αλκοολούχα.

Για τσίπουρο και μεζεδάκια ένα καλό στέκι είναι οι «Ουσίες» (25ης Mαρτίου 4, 2381 502414), που συνοδεύονται από τη φήμη ότι έχουν φιλικές τιμές και ευχάριστο προσωπικό.

Το «Χωριάτικο Στέκι» (Πλατάνη, 23810 99495), εκτός του ότι διαθέτει ένα ωραίο, θελκτικό τζάκι, σερβίρει διαφόρων ειδών νοστιμιές, όπως σπιτική πάπρικα, μαζί με τσίπουρο και κρασάκι.

Ελευθερία Αλαβάνου
Φωτογραφίες: Γιώργος Πατρουδάκης

• Το Travel Book σε Πιερία, Ημαθία και Πέλλα
  Εδεσσα, αρχαία Πέλλα και Βεργίνα, Βέροια και Νάουσα, Κατερίνη, Λιτόχωρο και Ολυμπος: στο επόμενο τεύχος του Travel Book, ένας πλήρης ταξιδιωτικός οδηγός αφιερωμένος στην Πέλλα, την Πιερία και την Ημαθία. Κυκλοφορεί στις 13 Δεκεμβρίου με το «Εθνος του Σαββάτου».

ΠΗΓΗ:ethnos.gr