Μοντεσκιέ

Montesquieu  ( 1689-1755 , Γάλλος στοχαστής)

Ο Σαρλ Λουί ντε Σεκοντά, βαρόνος της Μπρεντ και του Μοντεσκιέ (Charles-Louis de Secondat, baron de La Brède et de Montesquieu) κοινώς γνωστός ως Μοντεσκιέ, ήταν Γάλλος συγγραφέας και φιλόσοφος του Διαφωτισμού. Η πολιτική και κοινωνική οργάνωση του σημερινού κόσμου βασίζεται ουσιαστικά στις φιλελεύθερες ιδέες του Μοντεσκιέ, και γι' αυτό θεωρείται ως ένας από τους μεγαλύτερους φιλοσόφους της Ευρώπης.

 

Το 1748 δημοσιεύει, σε ηλικία 59 ετών, το αριστούργημα του, το Πνεύμα των Νόμων (De l'esprit des lois) για τη συγγραφή του οποίου χρειάστηκε πάρα πολλά χρόνια. Αυτό το έργο του, που γνώρισε τεράστια επιτυχία, έθεσε τις θεμελιώδεις αρχές των Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών και συγκεντρώνει όλη την ουσία της φιλελεύθερης σκέψης. Γνώρισε, όμως, και μεγάλη κριτική και αποδοκιμασία, και γι' αυτό το λόγο ο Μοντεσκιέ αναγκάστηκε να γράψει και να εκδώσει το 1750 την Υπεράσπιση του Πνεύματος των Νόμων (Défense de l'Esprit des lois).

Στο κύριο αυτό έργο του ο Μοντεσκιέ επιχειρεί να βρει και να αναλύσει τις θεμελιώδεις αρχές και την λογική διαφόρων πολιτικών θεσμών με την μελέτη των νόμων,που τους θεωρεί ως απλές αναφορές μεταξύ της κοινωνικής πραγματικότητας. Πρότεινε νέες μεθόδους διακυβέρνησης και νέες αντιλήψεις για το κράτος. Ακολούθησε την αριστοτελική μέθοδο της μελέτης των πραγματικών πολιτικών συστημάτων όπως υποτίθεται ότι είχαν λειτουργήσει στο παρελθόν. Αρνήθηκε ότι υπάρχει μία τέλεια μορφή πολιτεύματος, κατάλληλη για όλους τους λαούς κάτω από όλες τις συνθήκες.

Αναγνωρίζει τρεις τύπους πολιτεύματος: την μοναρχία, τη δημοκρατία και τον δεσποτισμό. Διακήρυξε ότι ο δεσποτισμός είναι περισσότερο κατάλληλος για χώρες απέραντες σε έκταση, η συνταγματική μοναρχία για μέτριας έκτασης χώρα, ενώ η δημοκρατία για μικρές χώρες.

Επίσης αναγνώρισε ότι η κατάχρηση εξουσίας είναι μία φυσική ανθρώπινη τάση και ότι κατά συνέπεια, κάθε κράτος τείνει να εκφυλιστεί σε δεσποτικό.

Κεφαλαιώδους σημασίας είναι η αρχή της διάκρισης των εξουσιών που διατύπωσε ο Μοντεσκιέ (νομοθετική, εκτελεστική και δικαστική) και πρότυπο μιας τέτοιας πολιτειακής οργάνωσης θεωρούσε βέβαια την Αγγλία της εποχής του.
Υποστήριξε τέλος την επίδραση του κλίματος στην διαμόρφωση της πολιτικής συμπεριφοράς ενός λαού.

ΠΗΓΗ:boro.gr