Πως να περιορίσετε το αλάτι

Οι ανάγκες μας σε αλάτι κάθε μέρα, δεν ξεπερνούν τα 5 γραμμάρια, περίπου δηλαδή ένα κουταλάκι του γλυκού). Δυστυχώς οι άνθρωποι καταναλώνουν πολύ περισσότερο από ότι χρειάζεται ο οργανισμός τους και συχνά πάνω από 10 γραμμάρια ημερησίως. 

Οι λόγοι είναι πολλοί, τα έτοιμα φαγητά που αγοράζουμε και τα προπαρασκευασμένα τρόφιμα, είναι πλούσια σε αλάτι. Υπολογίζεται ότι 75% του αλατιού που τρώμε προέρχεται από έτοιμα φαγητά ή τρόφιμα.

Το αλάτι προσθέτει γεύση στα φαγητά μας γεγονός που το καθιστά ιδιαίτερα δημοφιλές. Τόσο κατά το μαγείρεμα των φαγητών όσο και στο πιάτο μας, η προσθήκη αλατιού αποτελεί μια βαθιά ριζωμένη συνήθεια.

Ωστόσο πόσο καλά γνωρίζετε το αλάτι, τις ωφέλιμες δράσεις του αλλά και τους σοβαρούς κινδύνους που μπορεί να δημιουργεί η απρόσεχτη χρήση του;

Το αλάτι ή αλλιώς χλωριούχο νάτριο, είναι απαραίτητο για τη ζωή. Χρειάζεται για πολλές λειτουργίες του σώματος. Στο αίμα είναι βασικός ηλεκτρολύτης, διατηρείται σε φυσιολογικά πλαίσια με διάφορους μηχανισμούς (ορμόνες, νεφρική λειτουργία, διατροφή).

Η πτώση του νατρίου κάτω από τα κανονικά επίπεδα είναι επικίνδυνη και μπορεί ακόμη να οδηγήσει στο θάνατο. Όμως η υπερβολική κατανάλωση αλατιού δημιουργεί σοβαρούς κίνδυνους όπως υψηλή πίεση, έμφραγμα μυοκαρδίου και εγκεφαλικά επεισόδια .

Για να κόψετε το αλάτι από τη διατροφή σας αποφύγετε να προσθέτετε αλάτι στο φαγητό ακολουθώντας τις παρακάτω συμβουλές:

• Αν καταναλώνετε τροφές πλούσιες σε αλάτι, όπως φέτα και ελιές ξαρμυρίστε τες βάζοντάς τες σε νερό πριν τις καταναλώσετε.
• Οι έτοιμες επεξεργασμένες τροφές περιέχουν μεγάλες ποσότητες νατρίου κι αυτό γιατί το νάτριο αποτελεί συντηρητικό μέσο διατήρησης των τροφών. Αποφύγετε έτοιμες σάλτσες, πατατάκια, γαριδάκια και έτοιμα γεύματα. Μαγειρεύοντας μόνοι σας τα γεύματα σας μπορείτε να ελέγξετε πόσο αλάτι θα μπει στο πιάτο σας. Επιλέξτε φρέσκα κρέατα, πουλερικά και ψάρια, αντί για επεξεργασμένα ή καπνιστά. Αν καταναλώνετε κονσέρβες όπως τόνο, ξεπλύνετε το περιεχόμενο για να απομακρύνετε το αλάτι.
• Διαβάστε τις ετικέτες των τροφίμων που θέλετε να καταναλώσετε. Επιλέξτε τροφές με χαμηλή συγκέντρωση νατρίου, όπως δημητριακά, κράκερ, σάλτσες ζυμαρικών, κονσερβοποιημένα λαχανικά και κάθε άλλη τροφή με χαμηλή περιεκτικότητα σε αλάτι. Προτιμήστε τροφές που αναγράφουν πάνω στη συσκευασία «ελεύθερες αλατιού» (<5mg νατρίου ανά μερίδα), «πολύ χαμηλής περιεκτικότητας σε νάτριο» (<35mg νατρίου ανά μερίδα) ή «χωρίς προσθήκη αλατιού». Προσέξτε επίσης και συστατικά όπως γλουταμινικό μονονάτριο, μαγειρική σόδα, μπέικιν πάουντερ και βενζοϊκό νάτριο, τα οποία είναι συστατικά του αλατιού. Ακόμη επιλέξτε τροφές με λιγότερο από 5% νάτριο ανά μερίδα. Το νάτριο είναι «συστατικό» του αλατιού και πρέπει να τρώτε λιγότερα από 2.400 mg την ημέρα.
• Αντικαταστήστε το αλάτι στις συνταγές με βότανα ή άλλα καρυκεύματα, όπως δενδρολίβανο, θυμάρι, βασιλικό, κρεμμύδι, σκόρδο, μαϊντανό, δυόσμο, κάρυ, κορίανδρο, πιπερόριζα, ρίγανη κ.α. Χρησιμοποιήστε λαχανικά για να δώστε γεύση στο φαγητό σας.
• Καταναλώστε τροφές πλούσιες σε κάλιο το οποίο αποβάλλει το αλάτι από τον οργανισμό μας. Το κάλιο εξισορροπεί την υψηλή συγκέντρωση νατρίου και μπορεί να περιορίσει τις επιδράσεις του αλατιού στην αρτηριακή πίεση. Τροφές πλούσιες σε κάλιο είναι:

1.Φρέσκα φρούτα όπως η μπανάνα και το αχλάδι και έτοιμα ροφήματα με χυμό φρούτων, πλούσια σε κάλιο και χωρίς νάτριο

2. Λαχανικά όπως το σπανάκι, η ντομάτα, το μπρόκολο και οι φακές.

3. Φρέσκα ψάρια όπως ο σολομός

4. Ημιαποβουτυρωμένα γαλακτοκομικά και τέλος

5. Προϊόντα επάλειψης εμπλουτισμένα σε κάλιο

• Αν τρώτε έξω, ζητήστε να μην προσθέσουν αλάτι στο πιάτο σας.
• Σε φαγητά που δεν περιέχουν σάλτσα αντικαταστήστε το αλάτι με χυμό λεμονιού, η έντονη γεύση του καλύπτει την μειωμένη περιεκτικότητα αλατιού.
• Προσθέστε το αλάτι στο τέλος του μαγειρέματος και όχι στην αρχή. Με αυτόν τον τρόπο έχετε πιο έντονη τη γεύση του με λιγότερη ποσότητα.
• Φροντίστε η αλατιέρα σας να έχει πολύ μικρές τρύπες, για να προστεθούν μικρές ποσότητες αλατιού στο φαγητό σας κάθε φορά που την χρησιμοποιείτε.

Η σταδιακή μείωση του αλατιού από τη διατροφή σας δε σημαίνει ότι τα φαγητά σας θα είναι άνοστα, αντιθέτως τα οφέλη θα είναι μεγάλα τόσο στο σωματικό σας βάρος όσο και στην υγεία. Αξίζει να δοκιμάσετε.

www.diatrofi.gr