Όσα δεν ξέρετε για τα ελληνικά όσπρια

Τα ελληνικά όσπρια έχουν μακρά ιστορία, ιδιαίτερη γεύση και αξίζει να κατέχουν ηγετική θέση στην κουζίνα μας. Γνωρίστε τα και προτιμήστε τα.

Πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, τα όσπρια αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της Μεσογειακής Διατροφής. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι κάποτε ονομάζονταν και “κρέας των φτωχών», λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς τους σε πρωτεΐνες – θεωρούνται μάλιστα ως η καλύτερη πηγή φυτικής πρωτεΐνης – αλλά και λόγω της χαμηλής τους τιμής. Επιπλέον, τα όσπρια περιέχουν φυτικές ίνες, υδατάνθρακες, κάλιο, φολικό οξύ, σίδηρο, μαγνήσιο, φώσφορο, ασβέστιο και αντιοξειδωτικά, ενώ έχουν ελάχιστα λιπαρά και αλάτι.
Η καλλιέργεια των οσπρίων στη χώρα μας, πραγματοποιείται από την αρχαιότητα και η ελληνική γη παράγει εξαιρετικές ποικιλίες όσπριων, με ιδιαίτερα νόστιμη γεύση και “βραστερά», ενώ πολλά από αυτά, έχουν πλέον κατοχυρωθεί ως προϊόντα Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (Π.Ο.Π.), ή Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης (Π.Γ.Ε.).

Κουκιά

Τα κουκιά είναι ένα όσπριο πολύ δημοφιλές στους Έλληνες, από τα αρχαία χρόνια. Ωστόσο, είναι ένα παρεξηγημένο όσπριο, καθώς έχει συνδεθεί με την κυάμωση ή κυαμισμό, την αιμολυτική αναιμία που προκαλείται όταν κάποιο άτομο που εμφανίζει έλλειψη του ενζύμου G6PD καταναλώσει κουκιά και η οποία πολλές φορές είναι θανατηφόρος και γι αυτό, η καλλιέργειά του δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλη. Στην Ελλάδα καλλιεργούνται διάφορες ποικιλίες, όπως τα “κουκιά Σεβίλλης» με τους μέτριους καρπούς, τα “πρώιμα Χίου» με τα πλατιά σπόρια, τα “φούλια» με τους μικρούς καρπούς, και τα “κοινά κουκιά» με τον κοντό καρπό και τα μεγάλα αλλά λίγα σπόρια.

Ρεβίθια

Η εξαιρετική ανθεκτικότητά του στις ξηροθερμικές συνθήκες, κάνει την καλλιέργεια του ρεβιθιού ιδιαίτερα ελκυστική στους παραγωγούς, ενώ οι διαφορετικοί τρόποι με τους οποίους μπορεί να μαγειρευτεί (π.χ. σούπα, ρεβυθοκεφτέδες, χούμους, σαλάτα) το κάνουν ένα από αγαπημένα όσπρια όλων μας. Στην Ελλάδα καλλιεργούνται τα μεγάλα(χονδρά) και τα μικρόσπερμα ρεβίθια και πιο δημοφιλή θεωρούνται τα χονδρά ρεβίθια Λάρισας, τα μικρόσπερμα ρεβίθια Γρεβενών, τα μικρόσπερμα ρεβίθια Καστοριάς και τα χονδρά ρεβίθια Δομοκού.

Φάβα

Η φάβα είναι ο καρπός του φυτού λαθούρι, που μετά την αποξήρανσή του θρυμματίζεται και μαγειρεύεται. Δεν το συναντάμε συχνά στην Ελλάδα, καθώς για να ευδοκιμήσει χρειάζεται άνυδρες περιοχές. Δεν αποτελεί έκπληξη λοιπόν, το γεγονός ότι ευδοκιμεί στα νησιά του Αιγαίου, με την Σαντορίνη να κρατάει τα σκήπτρα. Η φάβα Σαντορίνης, έχει κατοχυρωθεί ως προϊόν Π.Ο.Π. και την ιδιαίτερη γεύση της την οφείλει στο μικροκλίμα και τη σύσταση του εδάφους του νησιού. Πέρα από την φάβα Σαντορίνης, πολύ νόστιμες είναι και αυτές από τον Φενεό και την Αμοργό.

Φακές

Οι φακές είναι ένα όσπριο με πολλές εναλλακτικές, όχι μόνο γιατί μπορεί να μαγειρευτεί με διάφορους τρόπους, αλλά και γιατί υπάρχουν πολλές ποικιλίες, με διαφορετικές αποχρώσεις. Πιο συνηθισμένη στην Ελλάδα είναι η καφέ φακή (ψιλή και χοντρή), υπάρχει επίσης η κόκκινη, η κίτρινη, η πορτοκαλί, η πράσινη και η μαύρη φακή μπελούγκα, που χαρακτηρίζεται ως το χαβιάρι της φακής. Οι πιο δημοφιλείς είναι οι ψιλές φακές από το Βόιο Κοζάνης, τα Φάρσαλα, την Καστοριά και τη Λάρισα, οι βιολογικές ψιλές φακές Βουζίου Δομοκού, καθώς και οι μικρής παραγωγής φακές της Εγκλουβής Λευκάδας.

Φασόλια

Από τα πιο δημοφιλή και ονομαστά ελληνικά όσπρια, είναι τα φασόλια, με έξι ποικιλίες τους να έχουν αναγνωριστεί ως προϊόντα Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης (Π.Γ.Ε.). Αναζητήστε και δοκιμάστε τα ασύγκριτης νοστιμιάς φασόλια γίγαντες ελέφαντες Κάτω Νευροκοπίου (ΠΓΕ) Πρεσπών (ΠΓΕ) και Καστοριάς (ΠΓΕ), τα κοινά μεσόσπερμα φασόλια Κάτω Νευροκοπίου (ΠΓΕ), τα πλακέ μεγαλόσπερμα φασόλια των Πρεσπών (ΠΓΕ), τις “βανίλιες» Φενεού (ΠΓΕ), τα μαυρομάτικα φασόλια Πρεβέζης, τη ροβίτσα Καλαμάτας και τους έγχρωμους γίγαντες ελέφαντες Καστοριάς και Πρεσπών.

olivemagazine.gr