Ξεκίνησε η αντίστροφη μέτρηση για την ανακεφαλαιοποίηση

Ξεκίνησε η αντίστροφη μέτρηση για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Εκφράζεται ο ευσεβής πόθος να έχει ολοκληρωθεί έως το τέλος του έτους, ωστόσο απομένουν ανοικτά μία σειρά από ζητήματα, τα οποία και δεν αναμένεται να κλείσουν εντός των επομένων ημερών, όταν θα ολοκληρωθεί η καταγραφή του νέου Μνημονίου.

Η δραματική πτώση των τιμών των μετοχών, που είχε ως αποτέλεσμα να χαθούν περιουσίες από τους ιδιώτες μετόχους, αλλά και από το ελληνικό δημόσιο -μέσω του ΤΧΣ- καθιστά ιδιαίτερα δύσκολη την εξεύρεση λύσης για τον τρόπο με το οποίο θα ενισχυθούν κεφαλαιακά οι ελληνικές τράπεζες.

Μόνο την εβδομάδα που πέρασε «χάθηκαν» περί τα 7,5 δισ. ευρώ από την κεφαλαιοποίηση των τραπεζών, ποσό που υπό τις παρούσες συνθήκες πολύ δύσκολα θα επανακτηθεί. Από αυτά, άνω των 5 δισ. αφορούν την περιουσία που έχει απολέσει το ΤΧΣ, ποσό που έρχεται να προστεθεί στα περίπου 12 δισ. που ήδη «έχανε» προ των capital controls το Ταμείο. Τα υπόλοιπα αφορούν τους ιδιώτες μετόχους.

ΒΑΣΙΚΟ ΠΛΑΝΟ
Στην εν εξελίξει διαπραγμάτευση για το τρίτο Μνημόνιο, η κυβέρνηση και οι πιστωτές έχουν μεν καταλήξει σε ένα βασικό πλάνο για την πορεία ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, ωστόσο απομένουν πολλές και σημαντικές λεπτομέρειες οι οποίες δεν διαφαίνεται ότι θα καθοριστούν άμεσα. Εκείνο που είναι σίγουρο είναι ότι ξεκινά η διαδικασία για την αποτίμηση της ζημιάς που έχουν υποστεί οι τράπεζες, τόσο από την εκτόξευση των «κόκκινων» δανείων, όσο και την επιβολή των capital controls.

Από την προσεχή Δευτέρα 10 Αυγούστου ξεκινά η αξιολόγηση ποιότητας στοιχείων ενεργητικού (Asset Quality Review - AQR) και αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί έως τις 10 Σεπτεμβρίου. Παράλληλα ετοιμάζονται οι ελεγκτές για τη διενέργεια των stress tests. Στόχος είναι να διεξαχθούν με διαδικασίες-εξπρές και να ολοκληρωθεί η διαγνωστική μελέτη για τις ελληνικές τράπεζες το ταχύτερο δυνατό.

Ο Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός (SSM) και το προεδρείο της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών συμφώνησαν να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να έχουν ολοκληρωθεί έως τα μέσα Οκτωβρίου.

Η αίσθηση που υπάρχει στα επιτελεία των τραπεζών, μετά τις συναντήσεις που είχε το προεδρείο της ΕΕΤ στη Φρανκφούρτη, είναι ότι ο SSM είναι αφενός έτοιμος να υποστηρίξει μια γρήγορη και τεχνικά άρτια διαγνωστική μελέτη, αφετέρου πρόθυμος να επιδείξει ευελιξία, αν αυτό απαιτηθεί. Το γενικό πλαίσιο για το πώς θα ανακεφαλαιοποιηθούν οι τράπεζες έχει επίσης συμφωνηθεί και με βάση αυτό δεν θα γίνει «κούρεμα» των καταθέσεων, ενώ θα ισχύσει για πρώτη φορά η κοινοτική οδηγία που ενσωματώθηκε πρόσφατα στο εθνικό δίκαιο, με εξαίρεση τις διατάξεις για το bail in των ανασφάλιστων καταθέσεων και τη μεταφορά της αρμοδιότητας λήψης μέτρων εξυγίανσης στο Single Resolution Board.

ΜΟΝΟ ΣΤΗΝ ΑΥΣΤΡΙΑ
Παρότι, όμως, το γενικό πλαίσιο είναι, πλέον, γνωστό υπάρχει αχαρτογράφητο πεδίο, καθώς η κοινοτική οδηγία θα εφαρμοσθεί στην πράξη για πρώτη φορά σε τέτοιο εύρος. Μέχρι στιγμής κάποιες από τις διατάξεις της έχουν χρησιμοποιηθεί μόνο για μια τράπεζα στην Αυστρία.

Επομένως, είναι πιθανόν να απαιτηθούν συμπληρωματικές αποφάσεις που να καλύπτουν τυχόν κενά ή να ερμηνεύουν και να εξειδικεύουν υφιστάμενες διατάξεις. Πρακτικά, το πώς θα εφαρμοσθεί το πλαίσιο είναι ζήτημα προσέγγισης και επομένως «πολιτικής» αναφέρουν τραπεζικά στελέχη. Η προσπάθεια που καταβάλλει το εγχώριο σύστημα είναι να αποφευχθεί η υπαγωγή των τραπεζών σε καθεστώς εξυγίανσης, μετά τη γνωστοποίηση των κεφαλαιακών αναγκών.

Υπενθυμίζεται ότι με βάση την οδηγία, μετά τα αποτελέσματα των stress tests ο επόπτης κρίνει με μια σειρά κριτηρίων αν οι τράπεζες α) πληρούν την αρχή του going concern β) αν απαιτούνται μέτρα πρόωρης εξυγίανσης γ) αν απαιτείται εξυγίανση δ) αν πρέπει να τεθούν σε καθεστώς εκκαθάρισης.

Στις δύο πρώτες περιπτώσεις οι τράπεζες ανακεφαλαιοποιούνται από ιδιώτες. Μόνο που στη δεύτερη περίπτωση, πριν από την προσφυγή στους ιδιώτες, ενεργοποιείται, σε συνεργασία με τον επόπτη, η διαδικασία ρευστοποίησης μέρους των περιουσιακών στοιχείων, με βάση τα recovery plans, που έχουν κατατεθειμένα οι τράπεζες.

Τα σχετικά σχέδια, ήδη, επικαιροποιούνται προκειμένου να εφαρμοστούν, εφόσον κάτι τέτοιο χρειασθεί. Η απόφαση να τρέξει γρήγορα η διαγνωστική μελέτη έχει επίσης τη σημασία της, όσον αφορά στο πώς θα ανακεφαλαιοποιηθούν οι τράπεζες. Αυτή τη στιγμή ο μόνος δομημένος μηχανισμός μέσω του οποίου το Δημόσιο μπορεί να διοχετεύσει στις τράπεζες ως 25 δισ. του νέου δανείου είναι το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΤΧΣ
Όσο περνά ο χρόνος, η χρησιμοποίηση του ΤΧΣ ως μηχανισμού εκ νέου διοχέτευσης κρατικής βοήθειας κερδίζει έδαφος καθώς, όπως προαναφέρθηκε, η εφαρμογή της κοινοτικής οδηγίας θα διενεργηθεί για πρώτη φορά σε τέτοια κλίμακα.

Το μεγάλο κέρδος ως τώρα για τις τράπεζες και την ελληνική οικονομία είναι η αποφυγή του bail in για τις ανασφάλιστες καταθέσεις (σ.σ. άνω των 100 χιλ. ευρώ ανά δικαιούχο και τράπεζα). Η δέσμευση του υπουργού Οικονομικών αλλά και οι διαρροές από τη τελευταία συζήτηση του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ δείχνουν ότι καταβάλλεται κάθε προσπάθεια να αποφευχθεί το κούρεμα των ανασφάλιστων καταθέσεων.

Πρόκειται για κίνηση που στοχεύει στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης ώστε να διαμορφωθούν οι συνθήκες για τη σταδιακή επανάκαμψη κεφαλαίων που είτε έφυγαν από τις τράπεζες, είτε έχουν συγκεντρωθεί στο διάστημα της εφαρμογής των capital controls ως αποτέλεσμα άσκησης επιχειρηματικής κυρίως δραστηριότητας. Η επιστροφή στις τράπεζες της ρευστότητας που παράγουν οι επιχειρήσεις αποτελεί πρωταρχικό στόχο και στο πλαίσιο αυτό αναμένεται από την ΤτΕ νέα διάταξη που θα καταργεί κάθε περιορισμό στις νέες καταθέσεις.

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ
Με την ίδια μέθοδο

Ξεκινά μεθαύριο η αξιολόγηση ποιότητας στοιχείων ενεργητικού των ελληνικών τραπεζών. Η μεθοδολογία θα είναι, όπως αναφέρουν τραπεζικές πηγές, ίδια με αυτή του περσινού ελέγχου. Θα υπάρξει, δηλαδή, τόσο δειγματοληπτικός έλεγχος με την προσέγγιση bottom up, όσο και παροχή συγκεντρωτικών στοιχείων ανά κατηγορία δανείων (προσέγγιση top-down).

Το εύρος του δείγματος δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί, καθώς εξετάζεται να είναι μικρότερο της περσινής αξιολόγησης. Υπενθυμίζεται ότι πέρσι ελέγχθηκαν δειγματοληπτικά 7.000 φάκελοι εταιρικών δανειακών συμβάσεων. Φέτος ο αριθμός του δείγματος ενδέχεται να περιορισθεί, με τον αριθμό να διαμορφώνεται σε τουλάχιστον 4 χιλιάδες φακέλους.

Λόγω της μεγάλης έκτασης που είχε η περσινή άσκηση, η επικαιροποίηση των φακέλων αναμένεται να είναι ευκολότερη. Στόχος του ελέγχου είναι να καταγραφεί επακριβώς η πραγματική αξία των στοιχείων ενεργητικού των τραπεζών. Για τον λόγο αυτό θα εφαρμοστούν με ομοιόμορφο τρόπο συντηρητικά κριτήρια, προκειμένου να αποτιμηθούν οι λογιστικές αξίες..

Ανακεφαλαιοποίηση και στις συνεταιριστικές

Στρατηγική επιλογή της κυβέρνησης είναι η στήριξη του θεσμού των συνεταιριστικών τραπεζών, ο οποίος υποστηρίζει πρωτίστως τις μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις της περιφέρειας και την τοπική ανάπτυξη, δήλωσε χθες ο υπουργός Οικονομικών Ευκλ. Τσακαλώτος και ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «στην κατεύθυνση αυτή, στις προτάσεις της ελληνικής κυβέρνησης περιλαμβάνεται η ένταξη των συνεταιριστικών τραπεζών στην ανακεφαλαιοποίηση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος».

Του Θανάση Παπαδή

ΠΗΓΗ:imerisia.gr