Θεραπεύστε το βήχα με ένα βότανο

Βοτανικό όνομα: Althea officinalis

Κοινό όνομα: Marshmallow

Παραδοσιακή ιστορία και χρήση

     Η ρίζα αλθαίας είναι μέλος της οικογένειας μολόχας (Malvaceae), μια ομάδα περίπου 1.000 ειδών με δυο κοινά χαρακτηριστικά. Είναι εδώδιμα και περιέχουν άφθονη κολλώδη ουσία. Στην πραγματικότητα, η κολλώδης ουσία είναι τόσο κοινή σε αυτά τα φυτά, που οι ρίζες άλλων μολοχών, όπως η δενδρομολόχα και ο ιβίσκος, μπορούν να αντικατασταθούν αντί της αλθαίας, διότι έχουν παρόμοιες ιδιότητες.

Η πιο συχνή χρήση της μολόχας στην ευρωπαϊκή ήπειρο και στη δυτική βοτανική ιατρική είναι η Althea officinalis. Οι Ευρωπαίοι ταξονομιστές ήξεραν την αξία της ως μαλακτικού, διότι το όνομα της οικογένειας, Malvaceae, προέρχεται από την ελληνική λέξη μαλακός, αναφερόμενο στη μαλακή γλοιώδη φύση του βοτάνου. Το γενικό όνομα αλθαία προέρχεται από την ελληνική λέξη άλθος που σημαίνει θεραπεία, φάρμακο.

Η αλθαία φύεται σε όλη την Ευρώπη, όπου είναι ιθαγενής, και έχει καλλιεργηθεί και τώρα αναπτύσσεται άγρια στην Αμερική και σε άλλα εύκρατα κλίματα του κόσμου. Η φαρμακευτική χρήση της αλθαίας παρατηρήθηκε για πρώτη φορά από τους αρχαίους Έλληνες. Ο Ιπποκράτης περιέγραψε πώς η αλθαία χρησιμοποιείτο για να θεραπεύει πληγές. Οι Έλληνες γιατροί πρότειναν εκχυλίσματα της αλθαίας ως θεραπεία για τον πονόδοντο και ως ένα μαλακτικό βάλσαμο για τσιμπήματα εντόμων. Ανάμεικτο με γλυκό κρασί λαμβανόταν για βήχα. Οι Ρωμαίοι αναγνώριζαν τις καθαρτικές ιδιότητες των ριζών και φύλλων της αλθαίας. Οι Άραβες  γιατροί έφτιαχναν καταπλάσματα από φύλλα αλθαίας και τα έβαζαν πάνω στο δέρμα, για να μειώσουν τη φλεγμονή. Κατά τους μεσαιωνικούς χρόνους η αλθαία ήταν συχνό φάρμακο για βήχα, παθήσεις του θώρακα και των πνευμόνων, διάρροια, στομαχικές διαταραχές και έλκη, μολύνσεις του ουροφόρου σωλήνα και αϋπνία. Καταπλάσματα φρέσκων φύλλων αλθαίας εφαρμόζονταν σε πληγές, μώλωπες, τσιμπήματα εντόμων και εξαρθρώσεις, για να μειωθεί η φλεγμονή.

Σύγχρονη έρευνα

     Στη σύγχρονη βοτανική ιατρική, οι βοτανολόγοι συνιστούν αλθαία για ανακούφιση από άσθμα, βρογχίτιδα, κρυολόγημα, πονόλαιμο, βήχα, ουλίτιδα, στομαχικά έλκη, φλεγμονώδεις ασθένειες του στομάχου και ως βοηθητικό για απώλεια βάρους. Σιρόπι αλθαίας συνιστάται για ξερόβηχα. Η ικανότητα της αλθαίας να δεσμεύει και να εξουδετερώνει τις τοξίνες επιτρέπει στο σώμα να αυτοκαθαριστεί. Γι’ αυτό το λόγο προστίθεται σε αρθριτικές, καθαρτικές, κατά των μολύνσεων, τονωτικές για τις γυναίκες, αντισκωληκικές και άλλες αποτοξινωτικές φόρμουλες. Είναι επίσης ένα βασικό συστατικό καταπλασμάτων. Η αλθαία είναι γνωστή για τη θεραπεία μολύνσεων των νεφρών και της χολής. Σε διουρητικές φόρμουλες η αλθαία παραδοσιακά θεωρείται ότι μαλακώνει τον ουροφόρο σωλήνα. Ωστόσο, οι πολυσακχαρίτες του βοτάνου δεν απορροφώνται από τον πεπτικό σωλήνα. Τα ενεργά συστατικά για τη διουρητική δράση του είναι τα πτητικά οξέα, έλαια και ταννίνες οι οποίες διεγείρουν τον ουροφόρο σωλήνα και την παραγωγή ούρων.

Η αλθαία είναι επίσης δημοφιλές φυτό ως αποχρεμπτικό για το αναπνευστικό σύστημα. Πρέπει να χρησιμοποιείται τοπικά ως αφέψημα για να μαλακώνει τους πνεύμονες, διότι η κολλώδης ουσία του δεν απορροφάται από τον πεπτικό σωλήνα. Το φυτό περιέχει 25%-30% πολυσακχαριτών και 25%-30% αμύλου, που ευθύνονται για τις μαλακτικές επιδράσεις του στον πεπτικό σωλήνα.

Οι μη απορροφούμενοι πολυσακχαρίτες καλύπτουν τις βλεννώδεις μεμβράνες του πεπτικού σωλήνα και απορροφούν τις τοξίνες από τον πεπτικό σωλήνα. Δεν έχουν μαλακτική επίδραση στον ουροφόρο και αναπνευστικό σωλήνα, διότι δεν απορροφώνται.

Οι ταννίνες και τα πτητικά έλαια στη φρέσκια ρίζα είναι υπεύθυνα για τη διουρητική δράση της αλθαίας. Η παρουσία τους διεγείρει τις βλεννώδεις μεμβράνες του ουροδόχου σωλήνα, ώστε η βλέννα εκκρίνεται για να δεσμεύσει τις τοξίνες. Το αποτέλεσμα είναι ότι άλλες τοξίνες δεσμεύονται και αποβάλλονται από τον ουροφόρο σωλήνα

Οι θεραπευτικές εφαρμογές της αλθαίας στη βοτανική ιατρική βασίζονται στην ιστορία χρήσης στην παραδοσιακή ιατρική, στις ανακαλύψεις φυτοχημικών και σε εργαστηριακές μελέτες και πειράματα σε ζώα. Δεν έχουν διεξαχθεί κλινικές μελέτες σε ανθρώπους για τη φαρμακευτική αξία της αλθαίας. Στη Γερμανία η αλθαία επιτρέπεται για χρήση σε φαρμακευτικά τσάγια και σιρόπια για βήχα. Στις ΗΠΑ η αλθαία είναι ένα συστατικό σε συμπληρώματα που πωλούνται για την καταπολέμηση του βήχα και για την αποχρεμπτική του δράση.

Δοσολογία

     Οι ειδικοί προτείνουν 2-3 κουταλιές (10-15gr) ανά φλιτζάνι (250ml) νερού τρεις φορές την ημέρα. Μπορεί επίσης να ληφθεί σε κάψουλα ή ταμπλέτα ή να λαμβάνεται ένα βάμμα, 1-3 κουταλιές του τσαγιού (5- 15gr) τρεις φορές την ημέρα.

Παρενέργειες-Αλληλεπιδράσεις

     Η αλθαία είναι γενικά ασφαλής.

ΠΗΓΗ:voicenews.gr